Ozempic: Πόσο σύντομα θα επιστρέψουν τα κιλά που έχασες

Η απώλεια βάρους με φάρμακα όπως το Ozempic και το Wegovy είναι πραγματικά εντυπωσιακή όσο διαρκεί η θεραπεία, με πολλούς να χάνουν ακόμα και το 20% του σωματικού τους βάρους. Όμως, λίγες εβδομάδες μετά τη διακοπή, τα κιλά αρχίζουν να επιστρέφουν. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, οι πρώτες ενδείξεις επαναπρόσληψης παρατηρούνται ήδη από την όγδοη εβδομάδα. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα φάρμακα δεν είναι αποτελεσματικά, αλλά ότι τα αποτελέσματά τους δεν διαρκούν χωρίς συνεχή χρήση.

Τα νέα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας έχουν γίνει ιδιαίτερα δημοφιλή, γιατί προσφέρουν γρήγορη και χωρίς κόπο απώλεια βάρους, κάτι που μέχρι πρότινος φάνταζε ακατόρθωτο χωρίς χειρουργικές λύσεις. Ωστόσο, η μεγάλη πρόκληση δεν είναι να χάσεις κιλά, αλλά να μην τα ξαναπάρεις. Η διακοπή των φαρμάκων συνοδεύεται συνήθως από σταδιακή αύξηση του βάρους, δείχνοντας ότι το σώμα αντιστέκεται στην αλλαγή.

Όπως διαβάζουμε στο ΖΜΕ Science, η μελέτη εξέτασε πάνω από 2.400 ενήλικες που είχαν λάβει εγκεκριμένα φάρμακα απώλειας βάρους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μετά τη διακοπή της θεραπείας, οι συμμετέχοντες πήραν κατά μέσο όρο 1,5 κιλό σε δύο μήνες, φτάνοντας τα 2,5 κιλά μέσα σε πέντε μήνες. Αν και δεν επέστρεψαν πλήρως στο αρχικό βάρος, η τάση για επαναφορά ήταν ξεκάθαρη και σταθερή.

Το σώμα δεν ξεχνά

Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στον τρόπο που λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα. Όταν χάνουμε βάρος, μειώνεται η λεπτίνη (ορμόνη κορεσμού) και αυξάνεται η γκρελίνη (ορμόνη πείνας). Ο μεταβολισμός επιβραδύνεται και οι λιγούρες γίνονται πιο έντονες. Επιπλέον, τα κύτταρά μας φαίνεται να «θυμούνται» το προηγούμενο βάρος και να προσπαθούν να το ανακτήσουν, ακόμα και μετά τη διακοπή της θεραπείας.

Τα φάρμακα τύπου GLP-1 όπως το Ozempic παρακάμπτουν προσωρινά αυτούς τους μηχανισμούς. Όμως, αυτοί ενεργοποιούνται και πάλι, μόλις σταματήσει η δράση τους. Μπορεί να μην επιστρέφει πλήρως στο αρχικό βάρος, αλλά απομακρύνεται από το χαμηλότερο σημείο που είχε επιτευχθεί. Αυτό δείχνει ότι το αποτέλεσμα είναι αναστρέψιμο χωρίς συνεχή υποστήριξη.

Προσωρινό αποτέλεσμα, διαχρονικό ερώτημα

Το πρόβλημα δεν είναι ότι τα φάρμακα δεν λειτουργούν. Αλλά είναι πλέον σαφές ότι δεν αποτελούν οριστική λύση. Αντιθέτως, φαίνεται πως απαιτείται μακροχρόνια ή και διά βίου χρήση. Αυτό εγείρει σημαντικά ερωτήματα: είναι ασφαλή για χρόνια θεραπεία; Ποιος θα αναλάβει το κόστος; Τι γίνεται όταν ο ασθενής δεν έχει πλέον πρόσβαση στη θεραπεία; 

Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και όταν οι συμμετέχοντες συνέχισαν την υγιεινή διατροφή και την άσκηση μετά τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής, η αύξηση βάρους δεν αποφεύχθηκε. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με όσα πιστεύαμε μέχρι σήμερα και δείχνει πως η παχυσαρκία δεν είναι απλά θέμα θέλησης ή τρόπου ζωής, αλλά βαθιά βιολογικό φαινόμενο.

Η εσφαλμένη αντίληψη ότι η παχυσαρκία είναι προσωπική αποτυχία εμποδίζει τη σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος. Το βάρος μας είναι αποτέλεσμα σύνθετων αλληλεπιδράσεων μεταξύ εγκεφάλου, εντέρου, ορμονών και λιπώδους ιστού. 

Παρότι η υποτροπή φαίνεται αναπόφευκτη, ερευνητές ήδη εξετάζουν νέους συνδυασμούς φαρμάκων που ενδέχεται να μειώσουν ακόμα περισσότερο την όρεξη και να προσφέρουν πιο σταθερά αποτελέσματα.